نخود فرنگی با نام علمی Pisum Satium از خانواده Fabaceae گیاهی یکساله و علفی می باشد و طول دوره رشد آن 55 الی 70 روز است. کشت نخود فرنگی از طریق بذر انجام می گیرد.
نخود فرنگی یک گیاه خنکی دوست است و بهترین دما برای رشد آن محدوده 13 الی 18 درجه سانتی گراد است. دما بالاتر از 27 درجه سانتی گراد رشد آن را متوقف می کند.
خاک
نخود فرنگی در محدوده وسیعی از انواع خاک ها رشد می کند اما بهترین خاک برای کشت نخود فرنگی خاک سبک با زهکشی مناسب می باشد. محدوده PH نه خیلی اسیدی و نه خیلی بازی یعنی چیزی در حدود 6/5 الی 7/5 مطلوب است. اگر خاک اسیدی باشد بهتر است با اضافه کرد مقداری آهنک خاک را خنثی نمود.
خاک مناسب کشت نخود فرنگی نباید خیلی مرطوب باشد.
زمان کاشت
همانطور که گفته شد نخود فرنگی نسبت به سرما از خود مقاومت نشان می دهد و گیاه خنکی دوست است بنابراین در مناطق سردسیر در اوایل بهار و در مناطق گرمسیر در پاییز و اوایل زمستان کشت می شود.
دقت شود که برداشت محصول کشت بهاره به گرمای تابستانی نخورد و کاشت نخود فرنگی هم از سرمای بهاره و یخبندان گذشته باشد.
در مناطق سردسیر، زمین در فصل پاییز باید با شخم عمیق آماده سازی شود که با فرا رسیدن بهار و عبور از سرما با شخم سبک زمین آماده کشت گردد. در مناطق گرمسیری، در اوایل پاییز زمین شخم می خورد و در موقع مناسب به کشت نخود فرنگی اقدام می شود.
کشت نخود فرنگی
بذرها قبل از کاشت 12 الی 24 ساعت باید خیسانده شوند، آن ها را در عمق 3 سانتی به فاصله حدودا 10 سانتی متر از هم دیگر بکارید، بهتر است فاصله ردیف ها 30 الی 50 سانتی متر باشد و پس از رشد بوته ها برای آن ها قیم قرار می دهند.
حدودا بین 100 الی 200 کیلوگرم بذر در هر هکتار نیاز است.
کوددهی
اضافه کردن کودهای آلی به خاک تاثیر بسزایی در عملکرد رشد نخود فرنگی دارد. کودهای مورد نظر کشت نخود فرنگی باید در هنگام آماده سازی زمین به خاک اضافه شوند.
هم چنین کود های شیمیایی نیز جهت بالا بردن میزان محصول برداشتی نقش عمده ای دارند. کودهای ۱۰-۱۰-۱۰ برای بهبود رشد نخود فرنگی توصیه می شود. به طور کلی میزان مصرف کود های شیمیایی حدود 500 کیلوگرم در هکتار تخمین زده می شود.
منگنز از جمله عناصری است که کمبود آن باعث توقف رشد و ایجاد لکه های نکروزه در برگ و نهایتا باعث ایجاد لکه های نکروزه در سطح بالایی لپه ها می شود. نخود فرنگی نسبت به کمبود منگنز حساس است، ۴۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم سولفات منگنز کمبود آن را برطرف می سازد.
دقت شود که استفاده بیش از حد از نیتروژن اصلا توصیه نمی شود زیرا موجب رشد بیش از حد شاخه و برگ ها می شود و ممکن است با رشد غلاف مبارزه کند.
کشت نخود فرنگی باعث تثبیت ازت در خاک می شود و بهتر است در تناوب دو ساله با آن در گیاهانی کشت شوند که از خاک غنی از نیتروژن مزرعه استفاده کنند.
آفات و بیماری ها
نخود فرنگی غذای محبوب پرندگان اطراف مزرعه می باشد!
حلزون و راب، کرم پیله خوار نخود، شته ها، مگس ها و غیره از آفات مهم نخود فرنگی می باشند. بیماری هایی مانند برق زدگی نخود در مزارع کشت نخود فرنگی ایران بسیارشایع هستند.
آبیاری
نخود فرنگی نیاز به رطوبت کمی احتیاج دارد و رطوبت خاک به هیچ عنوان نباید زیاد باشد،نه اینکه اصلا وجود نداشته باشد بلکه باید همیشگی و کم باشد. بنابراین از ایجاد حالت غرقاب به ویژه در زمان گلدهی و رشد طولی غلاف باید خودداری شود.
چنانچه در منطقه کشت نخود فرنگی باران های سنگین می آید بهتر است گیاه روی دیف های برآمده خاک کشت شود.
نگذارید خاک گیاه خشک شود، در مناطقی که بارندگی به اندازه کافی اتفاق نمی افتد، برنامه آبیاری باید به طور مرتب انجام شود. در مرحله گل دهی آبیاری بسیار حساس می باشد.
زیرا کمبود رطوبت باعث می شود که گرده افشانی جلو بیفتد و بدین وسیله نه تنها روی وزن غلاف محصول تاثیر بدی می گذارد بلکه با کمبود رطوبت در آن زمان بر دوره رشد غلاف نیز تاثیر می گذارد و از کیفیت محصول کاهش محسوسی می یابد.
برداشت
تشخیص زمان برداشت نخود فرنگی به بررسی شکل ظاهری غلاف بستگی دارد به این صورت که در زمان رسیدن غلاف ها پر از دانه می شوند و رنگ آن ها از سبز تیره به سبز روشن تغییر می یابند.
اگر برداشت به موقع صورت نگیرد کیفیت محصول کاهش می یابد.
