شناخت آفات مهم پیاز و راه های کنترل و مبارزه با آن ها جهت کشت پیاز که یک محصول همیشگی و مهم است، برای کشاورزان بسیار حائز اهمیت می باشد. در ادامه به معرفی آفات پیاز و برخی اختلالات و عوارض شایع در گیاه پیاز پرداخته می شود.
آفت مگس پیاز Hylemyia antique
مگس پیاز بر روی پیاز و تره و سیر تاثیر می گذارد. حشره کامل این آفت طولی حدود 6 الی 7 میلی متر دارد و رنگ آن خاکستری متمایل به زرد است. سطح بدنش کرکی شکل و پوشیده از مو است. تخم خود را بر روی خاک، روی برگ گیاه و یا روی غده پیاز می گذارد. رنگ تخم سفید شیری بند دار و به شکل بیضی کشیده است.
طول لاروهای آفت مگس پیاز 6 الی 8 میلی متر است و زمانیکه تبدیل به شفیره می شود به رنگ زرد مایل به قهوه ای در می آید.
خسارات
به طور کلی هر لاروی جوان می تواند 3 تا 5 گیاه پیاز را از بین ببرد. لاروها بافت پیاز را سوراخ می کنند و از فلس ها تغذیه می نمایند.
مگس ها عمدتا بر روی پیازهای درشت و خسارت دیده تخم ریزی می کنند. آفت مگس پیاز علاوه خسارت های عنوان شده به صورت غیرمستقیم و به کمک قارچ ها و باکتری های بیماری زا نیز مسبب خسارت بر روی گیاه پیاز می شوند.
کنترل و مبارزه
رعایت تناوب زراعی
استفاده از تله های چسبنده و طعمه ها در هنگام ظهور حشرات کامل
سمپاشی با استفاده از سموم شیمیایی؛
تری کلروفون به میزان 1/5 درهزار
دیپترکس به میزان 1/5 در هزار
پرمترین، موونتو، استامی پراید + کنفیدور، دیکلروس به میزان متناسب با شدت آفت پیاز مشاهده شده.
آفت تریپس پیاز Thrips tabaci
آفت تریپس پیاز از جمله آفات مهم کشت پیاز به شمار می آید. این آفت بر روی محصولات دیگری همچون گندم، یونجه، گوجه، باقالا و غیره نیز خسارت وارد می کند.
حشره بالغ این آفت کوچک است و به رنگ قهوه ای روشن مایل به زرد است و بر روی سینه و شکم آن نوارهای تیره ای وجود دارد. رنگ تخم آن سفید مایل به زرد است و به حدی کوچک است که باید با میکروسکوپ دیده شود. شفیره آن هم بسیار کوچک و درای بال و شاخک می باشد. فرم نا بالغ حشره پرواز نمی کند و بیشتر بر روی ساقه گیاه دیده می شود.
خسارات
بیشترین و مهم ترین خسارت ای آفت در زمان جوانه زنی و در داخل خاک است. به دلیل کوچک بودن و قرار گرفتن در لا به لای شاخ و برگ ها در زمان ظهور اولیه به راحتی قابل تشخیص نمی باشند. بیشترین تغذیه این آفت از برگ های جوان در قسمت گردن داخلی است.
تغذیه آفت تریپس از پیاز سبب کاهش اندازه غده ها و به طور کلی ضعف گیاه می شود. لکه های زرد، قهوه ای و یا نقره ای بر روی بگ ها ایجاد می کنند و سبب پیجچیدگی نوک برگ ها و بدشکلی و کوچک ماندن آن ها می شوند.
همچنین آفت تریپس پیاز سبب انتقال برخی بیماری های ویروسی نیز می شود.
کنترل و مبارزه
کاشت ارقام مقاوم در مزرعه
ضدعفونی بذور با استفاده از حشره کش گاچو به میزان 7 گرم در هزار
همچنین باید دقت نمود در کاشت نشا هیچ حشره ای وجود نداشته باشد.
از بین بردن علف های هرز و همچنین بقایای گیاهی مزرعه
شخم عمیق و خاکورزی مناسب موجب از بین بردن آفات خواهد شد.
کنترل بیولوزیک با استفاده از سن شکارگر اوریوس
استفاده از سموم شیمیایی؛ دسیس،کونفیدور به صورت خاکی، پروتئوس، دیکلروس، دورسبان، موونتو به میزان تشخیص داده شده به نسبت هجوم آفات در مزرعه (سموم باید به داخل برگ های گیاه نفوذ کند). در این راستا می توانید از مشاوره رایگان گیاه پزشکان جالیزان استفاده نمایید.
اختلالات بیولوژیکی
علاوه بر آفات، یک سری اختلالات فیزیولوژیکی نیز در پیاز نیز وجود دارد که عوامل زیادی از جمله ژنتیک بذر، وجوذ آفت پیاز، شرایط محیطی، نحوه آبیاری، میزان کودددهی و غیره مسبب بروز عوارض و اختلالاتی در پیاز می شوند.
به عنوان مثال دو قلو شدن غدد که به طور معمول مشاهده می شود، تحت تاثیر عواملی مانند ژنتیک بذر، مصرف بالای ارت قبل از کاشت و همچنین قطع آبیاری در مراحل اولیه کاشت است که سبب ترکیدن پوست خارجی و دوقلو شدن پیاز می شود.
از اختلالات وعوارض دیگر می توان به کلفتی گلو اشاره نمود که آن هم تحت تاثیر ژنتیک بذر، حمله آفت تریپس، و کمبود فسفر و غیره رخ می دهد.
در برخی دیگر از پیازها پدیده شفاف شدن فلس دیده می شود که این عارضه سبب فاسد شدن و از بین رفتن کامل گیاه می شود از علل این اتفاق می توان به تاخیر درز مان برداشت و دمای بالای ماه آخر اشاره نمود.
اختلالات آفتاب سوختی و سبز شدن پیاز نیز در اثر دمای بالای خاک و تابش شدید نور خورشید اتفاق می افتد.