ملخ صحرایی با نام علمی Schistocerca gregaria یک آفت مهاجر است که صدمات جدی ای به کشاورزی وارد می کند. به طور گسترده ای از موریتانی در آفریقای غربی تا خاورمیانه توزیع می شود و تا هند در جنوب شرقی آسیا گسترش می یابد. حدود 60 کشور به دلیل شیوع ملخ صحرایی از خسارات گسترده کشاورزی رنج می برند، که 20٪ از زمین و 10٪ از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار می دهد. از زمان مصر باستان، آفت ملخ ها جوامع را ویران کرده است و امروز نیز ویرانگر هستند.
شیوع ملخ نه تنها باعث افزایش خسارت اقتصادی به دلیل از بین رفتن محصولات کشاورزی می شود، بلکه کمبود خوراک دام نیز یک مشکل است. دامداران ممکن است علاوه بر کمبود غذا چاره ای جز فروش دام خود برای امرار معاش خود نداشته باشند. وقتی قیمت ها به صورت محلی افزایش می یابند، زندگی حتی دشوارتر می شود.
ملخ های صحرایی معمولا تعداد کمی دارند و سخت یافت می شوند. با این حال، هنگامی که شرایط مختلف محیطی با یکدیگر همپوشانی دارند شیوع بزرگی ایجاد می شود و دسته های عظیمی ایجاد می شود و آنها به آفاتی تبدیل می شوند که می توانند صدمات زیادی به محصولات وارد کنند.
ملخ های صحرایی در حال حاضر از کجا می آیند؟
در نشریه ای نوشته شده: “به غیر از Covid-19، به نظر می رسد که آفت دیگری بر روی دستان ما قرار گرفته است؛ طاعون ملخ صحرایی”.
بارش شدید باران در شبه جزیره جنوب عربستان به لطف وجود دو طوفان در سال 2018، شرایط مناسب تولید مثل را در بیابان های عمان ایجاد کرد. دسته ها به یمن و سپس به سومالی و سایر کشورهای شرق آفریقا نقل مکان کردند. در همین حال، گروه های انبوه جدیدی از ایران، عربستان سعودی و یمن وارد پاکستان و هند شدند.
هند: ملخ های کویر سپس وارد راجستان شدند و بعد از آن به پنجاب، هاریانا، مادیا پرادش و ماهاراشترا گسترش یافته اند
این تهاجم چگونه اتفاق می افتد؟
ملخ های کویر که عمر آنها 3 الی 5 ماه است ترجیح می دهند تخم هایشان را در خاک مرطوب بگذارند. بعد از بارش شدید باران، ملخ ها در مقیاس بیشتری تولید مثل می کنند و در هر متر مربع خاک تا حدود 1000 تخم، تخم گذاری می کنند. وقتی که گیاهان اطراف را خوردند، در جستجوی غذای بیشتر مهاجرت می کنند.
این موجودات چیستند؟
ملخ صحرایی ار انواع ملخ هاست. اما در حالی که ملخ ها اکثرا موجودات منزوی هستند، حدود 20 گونه از 7000 نوع ملخ هنگام رشد تغییر شکل می دهند. وقتی تعداد ملخ های کویر زیاد می شود، رفتار، شکل ظاهری و عاداتشان را نیز تغییر می دهند.
گرسنگی باعث تغییر رنگ حشرات و رشد عضلاتشان می شود. آنها در گروهای عظیمی جمع می شوند که در سراسر مناظر می غلتند و هکتارهای زیادی از محصولات را نابود می کنند. این ملخ بسته به باد می تواند با سرعت 16-19 کیلومتر در ساعت پرواز کند و مسافت های طولانی را طی کند.
ملخ بیابانی بالغ می تواند تقریباً هر روز به اندازه وزن خود، یا حدود 2 گرم غذای تازه بخورد. در زمینی به اندازه 1 کیلومتر با حدود 40 میلیون ملخ؛ می تواند به اندازه 35000 نفر در روز غذا بخورند!
ریخت شناسی ملخ صحرایی
به طور معمول ملخ های نر کوچک تر از ملخ های ماده هستند. طول بدن ملخ صحرایی بالغ در مرحله مهاجری از سر تا انتهای شکم حدود 58 الی 72 میلی متر، طول سر تا انتهای بال‌ها نیز 62 الی 78 میلی‌متر است. طول شاخ‌های ملخ صحرایی به ۱۵حدود میلی‌متر می‌رسد.
آن دسته از ملخ هایی که در فصل پاییز وارد ایران می‌شوند، رنگشان قرمز مایل به قهوه‌ای می باشد و زمانیکه که نزدیک به بلوغ جنسی می‌شوند، به تدریج لکه‌های زرد روی بدنشان ظاهر می‌شود و در موقع تخم‌ریزی زرد می‌شوند.
این تغییر رنگ در ملخ های نر مشهود تر از ملخ‌های ماده است. رنگ ملخ های صحرایی که در بهار و تابستان وارد ایران می شوند روشن تر و شفاف تر هستند و در اثر پرواز و بلوغ جنسی به زرد لیمویی در می آیند.
پاهای عقب این حشره به رنگ زرد و دارای خارهایی با انتهای سیاه می‌باشد. روی سطح زیری سینه شان یک برآمدگی کوچک وجود دارد.
تخم های ملخ صحرایی از دو قسمت تشکیل شده اند، قسمت پایین محتوی تخم و قسمت بالای آن از ماده کف مانند به ارتفاع ۴۰-۳۰ میلی‌متر و قطر ۷ میلی‌متر پر شده است.
گرم شدن زمین دلیلی برای افزایش ملخ های صحرایی
معلوم است که پس از یک مرکز کم فشار (سیلیکون) در بیابان های عمان، که منجر به پرورش ملخ صحرایی و تشکیل گروه ها شد. در دهه گذشته، مراکز کم فشار موجود در اقیانوس هند به طور مکرر افزایش یافته است که منجر به احتمال بیشتری برای تولید ملخ صحرایی می شود.
کنترل ملخ صحرایی
راه اصلی برای کنترل ازدحام ملخ های بیابانی سمپاشی مواد شیمیایی ارگانوفسفات، به طور ایده آل توسط هواپیماهای بدون سرنشین (پهپادها) و هواپیماها است. تخریب اولیه کلید مهار رشد و گسترش ملخ است.
خوردن ملخ صحرایی
در سال 2013، هنگامی که اسرائیل توسط تعداد زیادی ملخ محاصره شد، بسیاری از مردم محلی شروع به خوردن آنها کردند. حتی ادعا کردند که با خوردن آن ها شیوع این آفت کم می شود.
سرآشپزها با الهام از چند رژیم غذایی از سراسر جهان توصیه می کنند آنها را ترد با تفت دادن یا سرخ کردن آماده کنید!
سنجش از دور و آلارم شیوع خطر ملخ صحرایی
پژوهشگران در یک مطالعه موردی ثابت کردند که پیش بینی خطرات ملخ صحرایی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و تکنولوژی سنجش از دور امکان پذیر است. با ترکیب اطلاعات حاصل از نظرسنجی های زمینی و ماهواره ها، این مطالعه نشان می دهد که پیش بینی خطرات محلی وجود ملخ صحرا با استفاده از NDVI به عنوان توصیف کننده پوشش گیاهی امکان پذیر است.
سرانجام، توسعه ابزارهای مدل سازی شامل داده های سنجش از دور می تواند سیستم های هشدار اولیه ملخ را بهبود بخشد.
مطالعه موردی پتانسیل مدل های آماری را به عنوان ابزاری برای تبدیل خودکار تصاویر NDVI به نقشه های خطر نشان داد. یکپارچه سازی مکانیسم های بیولوژیکی در این مدل ها با پیوند دادن آنها با داده های محیطی حاصل از تصاویر ماهواره ای جالب خواهد بود.
بر اساس هشدارهای سازمان خوار و بار کشاورزی FAO و سازمان حفظ نباتات کشور مبنی بر احتمال حمله ملخ های صحرایی به کشور، استان های جنوبی کشور مانند کرمان، سیستان و بلوچستان، کهگلویه و بویر احمد، بوشهر و غیره در حالت آماده باش برای ردیابی، کنترل و سم پاشی و مبارزه با این آفت هستند.