بیماری های لوبیا گاها در روند رشد آن مشکلات عدیده ای ایجاد می کند. لوبیا گیاهی از خانواده فاباسه است و به شکل یک ساله و علفی کشت می شود. که با توجه به رقم ممکن است به صورت بوته ای یا بالا رونده باشد. برگهای لوبیا به شکل متناوب رشد می‌کند و دارای سه برگچه هستند. که طول برگ ها بین ۶ تا ۱۵ سانتیمتر و عرض آنها بین ۳ تا ۱۱ سانتی متر است. معمولا گلهای بنفش، صورتی و یا سفید به قطر ۱ سانتی متر تولید می کنند.
لوبیا گیاهی یک ساله است که اندازه بوته ۲۰ تا ۶۰ سانتی متر و ۲ تا ۳ متر به شکل بالا رونده می باشد.
در این مطلب از مجله جالیزان بر آنیم تا تمامی بیماری های گیاه لوبیا و راه های کنترل آن را برایتان برشمریم.
بیماری آنتراکنوز
بیماری آنتراکنوز به وسیله نوعی قارچ به نام Glomerella lindemuthiana وجود می آید. این بیماری با علائمی به شکل لکه های کوچک قهوه ای تیره روی برگ های بذری، یا زخم های بیضی شکل روی ساقه رنگ قهوه ای و آفتاب سوخته با حاشیه بنفش و قرمز دیده می شود. همچنین ممکن است این بیماری در بقایای محصولات در خاک منتقل شود.
کنترل بیماری آنتراکنوز لوبیا
برای کنترل این بیماری گیاهان را به شکل سطحی آبیاری کنید. که بقایای محصول قبلی لوبیا زیر خاک قرار بگیرد. و از روش آبیاری بارانی استفاده نشود. همچنین می‌توان از بذرهای عاری از بیماری استفاده کرد.
پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا
عامل این بیماری قارچ فوزاریوم است. خطوط باریک کشیده قرمز روی هیپوکوتیل و ریشه گیاهچه های لوبیا اولین علائم این بیماری است که پس از یک یا دو هفته بعد از کاشت ظاهر می‌شود.
سپس ریشه های اولیه و ثانویه مورد حمله قرار می‌گیرند و تمام سیستم ریشه از بین رفته که باعث خراب شدن ریشه می‌شود. در صورتی که بیماری شدید باشد بوته های آلوده شده کم رشد و برگ های اولیه بوته ها قبل از بلوغ زرد می‌شود و می‌ریزند.
کنترل پوسیدگی فوزاریومی
کشت در خاک هایی با زهکشی مناسب انجام شود. از کوبیدگی خاک مزرعه جلوگیری شود. تناوب های زراعی طولانی با محصولات غیر حساس استفاده شود.
همچنین مقاومت ارقام مختلف لوبیا به بیماری پوسیدگی فوزاریومی متفاوت است. استفاده از ارقام مقاوم می‌تواند به کاهش بیماری در نتیجه کاهش خسارت کمک کند.
پوسیدگی ریزوکتونیائی ریشه لوبیا
از نظر اقتصادی پوسیدگی ریزوکتونیائی مهم ترین بیماری لوبیا می باشد. عامل این بیماری یک قارچ خاکزی به نام Rhizoctonia solani می باشد. مشخصات بارز در مراحل اولیه رشد و توسعه بیماری زخم های کوچک فرو رفته کشیده به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز روی هیپوکوتیل و ریشه ها می‌باشد. این زخمها با بزرگتر شدن و عمیق‌تر شدن نمایان می‌شوند. در صورت شدید شدن بیماری مرگ بوته حاصل می گردد.
کنترل پوسیدگی ریزوکتونیائی
شخم عمیق پس از برداشت لوبیا
تاخیر در زمان کشت
استفاده از ارقام مقاوم
بیماری راست لوبیا
بیماری راست لوبیا به وسیله قارچ Uromyces appendiculatus ایجاد می‌شود. علائم این بیماری در ابتدا به شکل لکه های کوچک زرد و سفید روی برگ ها می باشد. و سپس لکه ها بزرگتر و به شکل لکه های جوش های زنگاری در می آیند. در حالت شدید این بیماری ریزش برگها قبل از بلوغ اتفاق می افتد. بیماری راست لوبیا از طریق اسپورها و جریان هوا از مزرعه به مزرعه دیگر گسترش می یابد. و همچنین تلیوسپور های مزرعه در انتهای هر فصل باعث گسترش بیماری می شود.
کنترل بیماری راست لوبیا
بقایای گیاهان را از بین برده و از ارقام مقاوم به بیماری استفاده شود. علف های مزرعه را از بین برده و تناوب کشت رعایت شود. همچنین در موارد شدید بیماری از قارچ‌کش‌های مناسب استفاده کنید.
بوته میری لوبیا
ریزوکتونیا سولانی عامل این بیماری در بوته لوبیا است. این بیماری مختص به مرحله خاصی از رشد لوبیا نمی باشد و ممکن است در همه مراحل به گیاه حمله کرده و باعث مرگ گیاهچه یا گیاه شود. زخم های آفتاب سوخته به رنگ قرمز مایل به قهوه ای روی ریشه ها ساقه ها و یا در زیر خط خاک از علائم این بیماری می باشد. که تدریجا دور ساقه از بین رفته و سبب پژمردگی و مرگ گیاه می‌شود.
کنترل بوته میری لوبیا
کاشتن بذر در عمق مناسب استفاده از قارچ کش مناسب و رعایت تناوب کشت از راه های کنترل بیماری بوته میری لوبیا می باشد.
بیماری های ویروسی لوبیا
تشخیص علایم ناشی از ویروس های مختلف لوبیا در مزرعه مشکل است. همچنین لوبیا میزبان تعداد زیادی از ویروس های گیاهی می باشد. بدین منظور تشخیص دقیق ویروس های یک مزرعه در آزمایشگاه امکان پذیر می باشد.
لکه های زرد در برگ، ضخیم و روشن شدن رگبرگ ها، پیچیدگی و سوختگی حاشیه برگ ها و بچگی غلاف ها از علائم این بیماری می باشد. این ویروس از طریق روش های مکانیکی، بذر و شته ها منتقل می شود.
کنترل ویروس موزائیک
رعایت فاصله کشت بین لوبیا و کدوئیان
سمپاشی علیه شته های ناقل ویروس
رعایت تناوب زراعی
استفاده از بذر سالم
استفاده از ارقام مقاوم به ویروس
ویروس موزائیک معمولی لوبیا
لکه های زرد در متن برگ، بچه گم شدن در اندامهای هوایی بوته و همچنین سوختگی و ایجاد لکه های موضعی از علائم این بیماری می باشد. این ویروس بذرزاد است. و توسط شته ها در مزرعه منتقل می شود.
کنترل ویروس موزائیک معمولی
استفاده از بذر سالم
استفاده از رقم های مقاوم به ویروس
ویروس موزائیک زردی لوبیا
با توجه به زمان آلودگی،رقم لوبیا و شرایط محیطی علائم این بیماری متفاوت است. علائم بیماری به شکل نقاط زرد کوچک روی برگ ظاهر شده و به تدریج این نقاط بزرگ می‌شوند. بوته های ویروسی کم رشد و بد شکل می شوند. انتقال این بیماری به صورت مکانیکی می باشد و از طریق بذر منتقل نمی‌گردد.
کنترل ویروس موزاییک زردی
تنها راه کنترل استفاده از ارقام مقاوم به ویروس است.
لکه قهوه ای باکتریایی
این بیماری بوسیله باکتری سودوموناس ایجاد می‌شود. علائم بیماری به شکل لکه‌های کوچک، قهوه‌ای تیره روی برگها است که بوسیله لایه زرد رنگی احاطه شده است. زخمهای آبگزیده روی غلافها هم ممکن است به رنگ قهوه ای و سوخته در بیاید، غلافها همچنین ممکن است پیچ بخورند و تغییر شکل بدهند. عامل این بیماری در بقایای محصولات در خاک وجود دارد و در موارد شدیدتر و مرطوب ممکن است گسترش پیدا کند.
کنترل لکه قهوه ای باکتریایی
باکتری ها در بقایای محصولات زمستان گذرانی کرده و در شرایط مرطوب گسترش می‌یابد. از تناوب های طولانی استفاده شود.