افزایش درشتی میوه درختان چالش بسیاری از باغدارانی است که سالانه مقدار زیادی میوه کوچک برداشت می کنند. اکثر افراد تازه کار اطلاعات مورد نیاز برای کمک به رشد میوه خود را ندارند. اما می توان میوه های بزرگتر را بدون هیچ گونه تغییر ژنتیکی یا افزودن مواد شیمیایی مضر به دست آورد. تولید میوه مرغوب و بازار پسند به شرایط آب و هوایی و تمایلات گیاه و شرایط گوناگونی بستگی دارد، در حقیقت با فراهم کردن شرایط مورد نیاز گیاه برای رشد، میتوان میوه خوبی برداشت کرد. برداشت میوه های درشت و بازار پسند تاثیر مستقیمی بر سود باغداران دارد بنابراین در ادامه به معرفی راه های افزایش درشتی میوه درختان میپردازیم:
شرایط اولیه افزایش درشتی میوه ها
خاک
همه گیاهان به خاک مناسب، حاصلخیز و با زهکشی مناسب برای رشد سالم نیاز دارند. افزودن کمپوست، کود دامی یا سایر مواد آلی به خاک در حین آماده سازی هوادهی و زهکشی را بهبود می بخشد و محیطی را برای حمایت از رشد سالم ایجاد می کند.
PH خاک نیز بر رشد گیاه و تولید میوه تأثیر می گذارد. بیشتر میوه ها و سبزیجات به خاک کمی اسیدی با pHبین0/6 تا 8/6 نیاز دارند. PH خاک بر توانایی گیاه در جذب مواد مغذی از خاک تأثیر می گذارد.
مواد مغذی
همه گیاهان برای رشد سالم به نیتروژن، فسفر و پتاسیم نیاز دارند. نیتروژن و پتاسیم هر دو برای رشد ضروری هستند، فسفر مستقیما بر تولید میوه تأثیر می گذارد.
شناخت علائم کمبود مواد مغذی در گیاهان (دلایل و راه حل ها)سایر عناصر کمیاب، که شامل بور، آهن و روی هستند؛ نیز در مقادیر کم ضروری هستند. این عناصر معمولاً به طور طبیعی در خاک موجود هستند. آزمایش خاک ابتدا ، ترکیب مواد مغذی خاک باغ را اندازه گیری می کند و همچنین تعیین میکند، خاک باغ برای رشد سالم به چه مواد مغذی نیاز دارد؟
نور
بدون نور کافی، گیاهان نمی توانند انرژی خورشید را برای تولید میوه خوب جذب کنند. مقدار نور برای افزایش درشت یمیوه بسیار اهمیت دارد که با توجه به نوع گیاه متفاوت است. با این حال، اکثر آنها به مدت شش تا هشت ساعت در روز به آفتاب کامل نیاز دارند. گیاهانی که نور کافی خورشید را دریافت نمی کنند، معمولا ضعیف می شوند و میوه های کمتر و کوچکتری تولید می کنند.
البته باید در نظر داشت، در مورد میوه های هسته دار مانند هلو، شلیل و… قرار گرفتن در معرض دمای بالا، مانند تاخیر بین برداشت و مشکلات دمایی می تواند منجر به نرم شدن سریع، چروک شدن بیش از حد میوه گردد. بنابراین محافظت در برابر حرارت پس از برداشت نیز اهمیت دارد.
آب
بدون آب، سیستم حمایتی گیاه به سرعت از بین می رود زیرا ساقه ها نمی توانند فشار مناسب را در داخل بافت حفظ کنند و در نتیجه منجر به پژمردگی و در نهایت مرگ کل گیاه می شود.
استرس ناشی از کمبود آب نیز بر توانایی گیاه برای مقاومت در برابر بیماری و آسیب حشرات تأثیر داشته که به نوبه خود بر تولید میوه با کیفیت اثر می گذارد. آب برای انتقال مواد مغذی از خاک به بافت های گیاه ضروری است. اگرچه نیاز به آب در بین گیاهان متفاوت است، اما بیشتر آنها خاک مرطوب را ترجیح می دهند که بین دو آبیاری بیش از حد خشک نشود.
درختانی که دارای مقادیر بهینه (مطلوب) آب هستند؛ در طول فصل حداکثر اندازه میوه را تولید میکنند. آبیاری بیش از حد در ماه قبل از برداشت، برای بهره وری طولانی مدت مضر است. اگرچه ممکن است در کوتاه مدت منجر به افزایش درشتی میوه شود، اما رشد رویشی بیش از حد منجر به سایه افتادن روی میوه های پایین تر با میوه کمتر شده و در نتیجه موجب کاهش عملکرد می شود.
کمبود آب سبب کمبود مواد مغذی در خاک شده، در نتیجه بیماری ها نیز می تواند به رشد میوه ها آسیب برسانند. اگر در اوایل فصل متوجه این موارد شدید، باید بیشتر از حد معمول تنک کردن میوه ها انجام دهید. این امر می تواند به اندازه سه چهارم میوه ها باشد؛ که به افزایش بازده میوه کمک می کند. گاهی اوقات، اگر همه عوامل مخالف سلامت درخت میوه شما باشد، میوه ها قبل از رسیدن به زمین می افتند.
بیماری های برگی مهم درختان را می شناسید؟ از مجله جالیزان بخوانید…
دریافت مواد معدنی
تحقیقات نشان داده است که، درخت هلو و شلیل برای بهترین کیفیت باید بین 6/2 تا 0/3 درصد از نیتروژن برگ را نگهداری کنند. کمبود نیتروژن منجربه تولید میوه های کوچک بامزه ضعیف و در نهایت عقیم شدن درخت میشود. در مقابل سطوح بیش از حد نیتروژن تاثیرات منفی بر درخت میگذارد. درخت هلو و شلیل به سطوح بالای نیتروژن واکنش شدید نشان میدهند. سطح بالای نیتروژن موجب رشد رویشی شدید، در نتیجه موجب سایه انداختن بر میوه های پایین تر شده و در نهایت تاثیر نامطلوبی بر کیفیت میوه میگذارد. بنابراین بلوغ میوه به تاخیر می افتد و اندازه میوه در مقایسه با اندازه نرمال بزرگ نمیشود.
مطالب مرتبط:
- نکات مهم در انتخاب نهال
- چگونه درختان درحال خشک شدن را نجات دهیم؟
- اصلاح خاک ؛ تعریف دقیق آن و لزوم آن در کشاورزی
- سال آوری درختان یا تناوب باردهی چیست؟
اقدامات زراعی برای افزایش درشتی میوه درختان
محلول پاشی
اسپری های حاوی محلول کود تاثیر زیادی بر رشد و کیفیت میوه دارند و باید در شروع فصل، گلدهی و بعد از برداشت استفاده ششود. و بهتر است با احتیاط مصرف شوند؛ زیرا آنها محتوی فلزات سنگین (آهن، آلومینیوم، مس و…) هستند و ممکن است منجر به تغییر رنگ پوست میوه شوند.
تنک کردن درختان میوه
تنک کردن عملی در کشاورزی است که طبق آن گیاهان اضافه کنده شده و فضای رشد برای گیاهان دیگر فراهم می‌گردد. در مراحل اولیه رشد درخت میوه، پرورش دهندگان درختان میوه تنک کردن میوه را انجام می دهند. دلیل انجام اینکار، این است که با توجه به میوه کمتر، درخت قادر خواهد بود سلول‌های رشد را به طور مؤثرتری به میوه‌های باقیمانده بفرستد.
درختان جوان به ندرت میوه های زیادی تشکیل می دهند که نیاز به تنک داشته باشند. اما زمانیکه درختان سیب، گلابی، هلو و آلو وارد باردهی بهینه شوند، تنک کردن موجب تولید میوه های بزرگ تر، خوش رنگ تر و با کیفیت تر می شود. زمان مناسب برای تنک کردن میوه 2 تا 3 هفته بعد از شکوفایی و پس از ریزش اولیه (هنگامی که میوه ها تقریبا به 4/1 اندازه خود رسیده اند) می باشد. در مرحله نخستین میوه های کوچک و آسیب دیده توسط حشرات و آفات را حذف کنید.
وقتی صدها میوه کوچک روی یک درخت دارید، آنها برای فضای موجود و مواد مغذی لازم برای رشد با هم رقابت می کنند و به احتمال زیاد میوه های کوچک تری خواهید داشت. راه حل بسیار ساده آنست که حدود یک سوم میوه را در اوایل روند رشد بچینید در نتیجه در زمان برداشت میوه های بزرگتری دریافت خواهید کرد.
بررسی درختان به جهت افزایش میوه های سالم و درشت
همچنین مهم است که درخت خود را در اوایل فصل رشد مشاهده کنید. یافتن علائمی از وجود حشرات، بیماری ها یا هر دو در مراحل اولیه مشکل به حفظ سلامت درخت میوه در زمان برداشت کمک می کند.
برای تغذیه درختان خود از کود مناسب درختان میوه استفاده کنید و از روغن باغبانی در اوایل فصل بهار برای جلوگیری از خروج لارو حشرات استفاده کنید. سمپاشی با روغن چریش برای از بین بردن هجوم حشرات جایگزین خوبی برای مواد شیمیایی مضر است.
فاصله درختان
رعایت فاصله مناسب درختان تاثیر بسیار زیادی در افزایش درشتی میوه ها دارد. معمولا فاصله درختان میوه شما باید حدود 6 متر یا بیشتر باشد و برای درختان میوه کوتاه قد واقعی حدود 3 متر است.
اقدامات تاثیر گذار بر کیفیت میوه های هسته دار
کیفیت پس از برداشت میوه های هسته دار بسیار حائز اهمیت است. شکل ظاهری، بافت سالم و طعم آن بر بازاریابی محصول تاثیر بسزایی دارد.
درختان میوه هسته دار از جمله حساس ترین محصولات به تغییرات ناگهانی شرایط آب و هوایی هستند. بسیاری از باغداران درسراسر دنیا بطور کلی بر بلوغ برداشت محصول و مدیریت دما به عنوان نقطه آغازین کارتمرکز دارند؛ در حالیکه اقدامات اولیه کشت محصول تاثیربسزایی بر کیفیت و کمیت میوه پس از برداشت دارد. برخی از این تصمیمات حتی به قبل از کاشت باغ نیز مربوط می شوند، مانند مکان (اقلیم)، محل (خاک) و انتخاب رقم
تعدادی از اقدامات زراعی قبل از برداشت برکیفیت و کمیت محصول پس از برداشت تاثیر میگذارد. همچنین بسیاری از روش‌های جابجایی در طول برداشت، بسته‌بندی و توزیع بر کیفیت میوه، افزایش درشتی میوه و مشکلاتی مانند فساد میوه اثر گذارند.
جمع بندی
در این مقاله راهکاراهایی ارائه شد تا بدون استفاده زیاد از کودهای تجاری به کیفیت عالی میوه و افزایش درشتی میوه درختان دست یافت. شرایط آب و هوایی، منطقه باغبانی و مراقبت از گیاه بر تولید میوه در گیاهان بارده تأثیر می گذارد. انتخاب کشت باتوجه به شرایط منطقه شانس تولید میوه های بزرگ و سالم را افزایش می دهد. کنترل علف های هرز و محافظت از گیاهان در برابر هجوم حشرات نیز برای تولید میوه خوب مهم است. تولید و بازاریابی میوه های هسته دار با کیفیت بالا و مشتری پسند مستلزم توجه به تمام جنبه های سیستم، از قبیل انتخاب محل و رقم، از طریق کلیه اقدامات زراعی (آماده سازی خاک، آبیاری، کوددهی و…) در طول تولید میوه، تا بلوغ برداشت، انتخاب میوه، بسته بندی محصولات، مدیریت دما (تسریع در خنک سازی) و توزیع محصول است.
منابع: