شته روسی گندم (Diuraphis noxia) در واقع آفت غلات به خصوص گیاه گندم و جو است که در علف های هرز علف مانند بروم و علف جو یافت می شود. اولین بار در سال 2016 در استرالیای جنوبی شناسایی شد. شته روسی کاملاً متفاوت از سایر شته‌های غلات است. به طور کلی به رنگ سبز روشن است. شکل بدنی کشیده و دارای دم دو شاخه ای است، یعنی دو دم کوچک در انتهای بدن آن قرار دارد که دیدن آن ها می تواند دشوار باشد. این شته چشم های مشکی مشخصی دارند. به طور کلی طول بدن این شته ها حدودا به ۲ میلی متر می رسد و شناسایی آن ها با لنز دستی یا لنز ماکرو گوشی همراه امکان پذیر است.
احتمالا مطالب “آفت و بیماری های گیاه گندم” نیز برایتان جذاب است!
شته روسی چه خسارت هایی دارد؟
شته روسی گندم می توانند زیان های قابل توجهی در محصولات غلات گندم و جو ایجاد کنند. حشرات بالغ از شیره‌ی گیاهان تغذیه می کنند و مایع قندی و چسبناکی را تولید می کنند که برگ‌ها را می پوشاند و آن ها را سیاه می کند. این لایه سیاه روند تولید غذا را متوقف کرده و باعث کاهش قدرت و قوت گیاه می شود. این بدان معناست که گندم یا جو تولید کمتری خواهند داشت. شته های روسی گندم ترجیح می دهند از برگ ها و خوشه های دانه گندم تغذیه کنند. بیشترین آسیبی که این نوع شته ها به گیاهان وارد می کنند این است که هنگام تغذیه سمی را به گیاه منتقل می کنند که باعث کاهش رشد و تغییر رنگ گیاه می شود. حتی تعداد کمی از شته های روسی می توانند باعث بروز علائم در هفت روز پس از آلودگی شوند. برگ‌هایی که به شدت آلوده شده‌اند برگ های آن ها دارای رگه‌های سفید، بنفش یا زرد می شود و باعث ضعیف شدن دانه گیاه با حتی بدون دانه شدن آن ها می شود.
علائم و آسیب های شته گندم
- چرخاندن برگ در امتداد حاشیه
- رگه های طولی سفید و بنفش روی برگ ها
- قلابی شکل شدن نوک برگ ها
- سرهایی با ظاهری سفید شده
- علائم گیاهی می تواند مانند آسیب علف کش، کمبود مواد مغذی یا علائم ویروس باشد
- کاهش قابل توجه رنگ سبز در سراسر محصول، توقف رشد گیاه و از دست دادن قدرت
مطالب مرتبط:
فصل پیدایش شته روسی چه زمانی است؟
شته روسی گندم را می توان در طول سال یافت. آلودگی گندم و جو از ظهور محصول در پاییز شروع می شود و تا بلوغ محصول ادامه می یابد. از آن جایی که این آفت نسبت به هوای سرد و دماهای پایین بسیار مقاوم هستند اغلب در ماه های دی تا اسفند روی خوشه ها و برگ ها وجود دارد. شته روسی می تواند در طول تابستان روی علف های غیر زراعی باقی بماند، طبق تحقیقات صورت گرفته این شته را در 54 گونه مختلف چمن، عمدتا در علف جو و به دنبال آن بروم، علف چاودار و جو وحشی می توان یافت.
چگونه شته روسی را در مزرعه خود شناسایی کنیم؟
- شته روسی ابتدا لبه های محصولات را مستعمره می کنند، بنابراین بهتر است لبه 20 متری پادوک ها را برای نشانه هایی از شته ها یا آسیب به محصول زیر نظر داشته باشید.
- هنگام بازرسی محصولات، دیدن همه پنجه های گیاه، بررسی پایه هر برگ و تاج گیاه که ممکن است شته ها در آن پنهان شوند، مفید است.
- کلنی ها بیشتر در نزدیکی قاعده جوان ترین برگ ها یا روی گل ها / سر دانه های تازه ظاهر شده یافت می شوند.
- به دنبال شته روسی گندم در محصولات گندم و جو باشید، به خصوص محصولاتی که هنوز گل ندهند.
روش های کنترل شته روسی
روش بیولوژیک
حشره شته روسی در چرخه زنجیره غذایی طعمه دیگر حشرات هستند و آن ها از این شته ها تغذیه می کنند. این حشرات برای گیاهان گندم و جو ضرری ندارند و میتوان از آن ها برای کنترل شته روست استفاده کرد. حشراتی مانند کفشدوزک، زنبورهای انگلی پارازیتويید، مگس شناور و بالتوری دشمن طبیعی حشره شته روسی هستند. اعمال کنترل بیولوژیکی از زنبورهای انگلی، سوسک های کفشدوزک و توری می توانند صدها شته را در طول زندگی خود بخورند.
روش زراعی
- گیاهان مقاوم و قوی را انتخاب کنید که برای منطقه رشد مناسب هستند.
- محصول را زودتر از موعد به کارید یا از ارقام زودرس استفاده کنید.
- گندم را با کلزا مخلوط کنید تا حمله شته را با موفقیت مدیریت کنید.
- از مصرف بیش از حد خاک با کود ازته خودداری کنید.
- هر هفته زمین را جستجو کنید تا آفت در اوایل حمله شناسایی شود.
- گیاهان آلوده، غلات و علف های گندم را حذف کنید.
مطالب تکمیل کننده:
روش شیمیایی
در صورتی که آلودگی در مزرعه بسیار شد گزینه سم پاشی می تواند راه آخر برای کنترل شته روسی باشد. سموم شیمیایی مختلفی برای کنترل و مدیریت شته روسی مانند دمیتوات وجود دارد. راه های مدیریتی در روش شیمیایی زیر به شرح زیر است:
- اسپری عصاره چریش آزادیراکتین 250 میلی لیتر در100 لیتر آب در صورت مشاهده لکه ها
- از تیمار بذر استفاده کنید: تبوکونازول + ایمیداکلوپرید 4 میلی لیتر در هر کیلوگرم دانه
- به هیچ عنوان در زمان بارندگی سمپاشی نکنید.
- هنگام استفاده از آفت‌کش، همیشه لباس‌های محافظ بپوشید و دستورالعمل‌های روی برچسب محصول، مانند دوز، زمان مصرف و فاصله زمانی قبل از برداشت را دنبال کنید.