اگر قصد رشد میوه دارید، توت فرنگی یکی از میوه های آسان برای کشت و پرورش است و برای مبتدیان به شدت پیشنهاد میشه، چی از توت فرنگی بهتر؟
توت فرنگی با نام علمی Fragaria گیاهی چند ساله متعلق به خانواده گل سرخ می باشد. در سالیان گذشته به شکل امروزی از توت فرنگی استفاده نمی شد و فقط برای مصارف دارویی کاربرد داشت. در قرت چهاردهم گونه های وحشی توت فرنگی را به گونه های اهلی تبدیل نمودند و مورد استفاده همگان قرار گرفت.
بهترین چیز در مورد توت فرنگی این است که رشد و نگهداری آنها نسبتا آسان است به شرطی که آنها را در مکانی که آفتاب کامل می گیرد پرورش دهید.
ارقام توت فرنگی
ارقام توت فرنگی در دو دسته بهاره (میوه دهی یکبار در سال) و چهار فصله (میو دهی بیش از یکبار در سال) قرار می گیرند.
مهمترين ارقام بهاره عبارتند از؛ گورلا، آليسو، تيوگو، رد گانتلت،کاتس کيل، فرسنا.
ارقام چهار فصله بسيار قوی و خزنده هستند و میوه دهی آن ها از ارديبهشت تا اواخر تابستان و گاهي اوايل پاييز می باشد. ارقام چهار فصله مانند؛ استرا و هومي جنتو و غیره مي‌باشند.
در ارقام چهار فصله معمولا کوتاهي يا بلند‌ي روز و همچنين پايين و بالا بودن دمای محیط چندان اهمیت ندارد و اين دسته از توت فرنگي‌ها معمولا در شرايط مختلف به راحتي گل مي‌د‌هند.
زمان کاشت توت فرنگی
برای کاشت توت فرنگی در محل دیگر، از اواخر پاییز که گیاه نیمه خواب است تا اوایل بهار قبل از بیدار شدن گیاه از خواب زمان مناسبی است.
بنابراین توت فرنگی در بهار و پاییز کشت می شود. در صورتی کاشت پاییزه محصول تابستان سال آینده به دست می آید و اگر گیاه در بهار و قبل از بیدار شدن از خواب زمستانه کاشته شود، گل هایی چند هفته بعد از کاشت روی بوته ظاهر می شود که بهتر است برای قوی تر شدن گیاه آن ها چیده شوند.
این بوته ها در بهار سال بعد گل می دهند و در تابستان می توان از محصول آنها برداشت نمود. جوانه های گل در فصل پاییز و کوتاه شدن طول روز به وجود می آیند ولی به علت سرمای زمستانه، گل ها تا فصل بهار ظاهر نمی شود.
آماده سازی زمین
توت فرنگی به 6 الی 10 ساعت در روز به نور مستقیم خورشید نیاز دارد، بنابراین برای انتخاب محل مناسب دقت کنید.
توت فرنگی انواع مختلف خاک را تحمل می کند، اما مانند بسیاری از گیاهان به تهویه و زهکشی مناسب خاک احتیاج دارد. اگر خاک رس دارید با حدود 10 سانتی متر کمپوست مخلوط کنید تا زهکشی بهتر شود. اگر خاک شما ماسه ای است، برای از بین بردن علف های هرز محتمل، در یک لایه 3 سانتی متری کمپوست غنی یا کود پوسیده مخلوط کنید.
pH خاک توت فرنگی باید بین 5/5 تا 7 باشد. گیاه توت فرنگي نسبت به شوري حساس است همچنین گل های توت فرنگی نسبت به سرما به شدت حساس هستند در فصل سرما نگهداری های لازم جهت کنترل سرمازدگی باید انجام شود ولی عطر و طعم قسمت خوراکی گیاه با انجماد از بین نمی‌رود.
محل کاشت باید زهکشی خوبی داشته باشد. مهد کشت های برجسته گزینه خوبی برای گیاهان توت فرنگی است.
برای اصلاح بهتر خاک در محلی که اخیرا گوجه فرنگی، فلفل یا بادمجان کشت شده باشد، کاشت نکنید.
برای کاهش نیاز به آب و حمله علف های هرز و همچنین عدم برخورد میوه ها به خاک بهتر است روی خاک مالچ ریخته شود.
کوددهی
پس از آماده سازی زمین کشت توسط شخم و دیسک لازم است به ازای هکتار 10 تن کود حیوانی به خاک اضافه نمود.
توصیه کودی با تکیه بر کشاورزی دقیق مستلزم آزمایش خاک است. اما به صورت کلی می توان 100 -80 کیلو ازت خالص در سه مرحله ،150-100 کیلو پتاس خالص و 80-60 کیلو فسفر در هکتار توصیه نمود.
توصیه می شود کود ازت در سه مرحله قبلا از دیسک، قبل از گلدهی و پس از برداشت محصول به خاک اضافه شود.
انواع سیستم کشت
بعد از آماده شدن زمین با توجه به رقم انتخاب شده و شرایط آب و هوایی محل می توان کشت توت فرنگی را انجام داد.
سیستم‌های کشت ردیفی متراکم برای ارقام روز خنثی در تمام مناطق و انواع روز کوتاه در مناطق با زمستان‌های ملایم یا گرم مناسبند و همچنین از روش پشته‌ای برای ارقام روزکوتاه در مناطقی با تابستان‌های کوتاه و زمستان‌های سرد استفاده می‌شود.
ارقامی که ساقه رونده تولید نمی‌کنند از بذربرای ازدیاد استفاده می‌شود. ولی در ارقامی که گیاهچه تولید می‌کنند پس از ریشه دار شدن ساقه های رونده در تابستان از بوته مادری جدا و در محل سایه نشاء می‌کنند. تقسیم خود بوته هم می‌تواند روش خوبی برای تکثیر باشد.
کاشت توت فرنگی
همانطور که گفته شد کاشت توت فرنگی با استفاده مستقیم از بذر و روش تقسیم بوته ها امکان پذیر است.
گیاهانی که برای نشا توت فرنگی انتخاب می شوند باید سالم و عاری از هر نوع آلودگی، ریشه هایشان قو و به رنگ روشن باشند.
در روش کاشت جوی و پسته می توان جوی های به عرض 40 سانتی متر و پشته های به عرض 80 سانتی متر ایجاد نمود.
لازم است در زمان کاشت برای سهولت در عملیات خاک را مرطوب نمود همچنین آبیاری بلافاصله بر از کاشت از الزامات است.
هنگام کاشت نشاها باید به درست ریشه ها را از هم جدا نمود و گیاه را در عمق 20 الی 30 سانتی متری خاک قرار داد، کاشت سطحی منجر به از بین رفتن کامل ریشه و گیاه می شود.
معمولا کشاورزان بوته ها را به فاصله 40 سانتی متر از هم بر روی پشته ها می کارند و به طور تقریبی تراکم کاشت 31250 بوته در هکتار برآورده می شود.
روش کاشت بذر توت فرنگی
در روش کاشت بذر، باید بذر توت فرنگی را قبل از کاشت، به مدت دو هفته در فریزر قرار داد. این کار قدرت جوانه زنی بذر را افزایش می دهد. انجماد، روند طبیعی رشد بذر را تحریک می کند همان طور که در طی ماه های زمستان نیز این اتفاق می افتد.
برای هر بذر درون ظرفی که انتخاب کرده اید، سوراخی با عمقی حدود ۱٫۵ سانت در خاک ایجاد کنید. بهتر است خاک مخلوطی از خاک برگ و مقداری خاک غنی با کود حیوانی باشد.
سپس دانه ها را در خاک مرطوب قرار دهید و روی آن ها را با کمی خاک برگ بپوشانید. خاک برگ باید روی دانه ها را کاملا بپوشاند اما نباید زیاد ضخیم باشد. مراقب باشید دانه ها همواره مرطوب و در نور مستقیم خورشید باشند. ۲ تا ۳ هفته طول می کشد تا دانه های توت فرنگی جوانه بزنند.
بعد از جوانه زدن دانه ها؛ صبر کنید تا سومین برگ که برگ واقعی است سبز شود. سپس می توانید برای انتقال آن ها به ظروف بزرگتر اقدام کنید.
وقتی برگ های سوم ظاهر شدند؛ شما می توانید برای انتقال گیاهان به گلدان های بزرگ تر و یا بیرون از خانه اقدام کنید.
آبیاری توت فرنگی
توت فرنگی در تمام طول دوره رشد خصوصا در دوره رسیدن میوه، به آب بسیار زیادی احتیاج دارد. عدم آبیاری منجر به کوچک باقی ماندن میوه ها می شود.
به دلیل کم عمق بودن ریشه ها نیاز آبی آن زیاد است و تامین رطوبت کافی حتی پس از برداشت برای استفاده از حداکثر پتانسیل خاک و حداکثر محصول علی الخصوص در زمین‌های شنی ضروری است.
بهترین سیستم آبیاری برای کاشت توت فرنگی سیستم قطره‌ای است. دوره آبیاری بسته به آب و هوا، فصل رشد و سیستم آبیاری بین 2 تا 7 روز متغیر است.
در آبیاری توت فرنگی گلخانه‌ای زمین باید به طور یکنواخت مرطوب شود.
آفات و بیماری های گیاه توت فرنگی
از آفات مهم توت فرنگی می توان به شته ریشه، برگ خوار ن.ن فرنگی، زنجرک های برگی و غیره نام برد و از بیماری های این گیاه می توان به ویروس رگ برگ نواری، سفیدک پودری، پوسیدگی طوقهف لکه برگی، پژمردگی باکتریایی و غیره اشاره نمود.
دستور العمل کلی جهت مقابله گیاه با آفات و بیماری ها کاشت ارقام مقاوم و مناسب با منطقه کشت، وجود نور کافی، حذف و جمع آوری بقایای محصول و پایش گیاه جهت کنترل بیولوژیکی و شیمیایی به موقع می باشد.
برداشت توت فرنگی
میوه توت فرنگی به دلیل لایه ی سطحی نازک آن و بافت نرمی که دارد از فسادپذیر ترین میوه ها به شمار می رود بدین جهت برداشت، بسته بندی و حمل نقل آن به شدت اهمیت دارد.
بطور معمول در مناطق معتدل زمان برداشت میوه در اواخر اردیبهشت ماه تا اوایل تیر است. میوه باید کاملارسیده باشد و هر 3 روز یکبار برداشت انجام می‌شود. هنگام برداشت کمی دمگل هم همراه میوه باشد، مدت برداشت 3 هفته طول می‌کشد.
به دلیل حساسیت بافت میوه برداشت توت فرنگی بهتر است در مواقعی از روز که هوا خنک تر است انجام شود.
میوه های برداشت شده را به مدت 3 تا 5روز می‌توان در یخچال نگهداری کرد. همچنین توت فرنگی را می توان به مدت دو ماه فریز نمود.
کاشت توت فرنگی به روش هیدروپونیک
امروزه میوه توت فرنگی اغلب به روش هیدروپونیک کشت می‌شود. ازآنجا که در این نوع کشت اغلب شرایط محیط قابل کنترل است، نتیجه مطلوب تر است و میزان عملکرد به صورت چشمگیری افزایش خواهد داشت.
البته بدیهی است که با روش هیدروپونیک، عطر و طعم گیاه که بر گرفته از عوامل محیطی است کاهش می‌یابد.
مزیت کشت گلخانه ای توت فرنگی
- عملکرد مناسب
- کوتاه بودن دوره تولید نسبت به کشت در فضای باز
- بازار فروش خوب به دلیل پر طرفدار بودن توت فرنگی