آزمایش خاک کشاورزی اواین قدم برای فعالیت هر کشاورزی است. خاک یك ماده پویا و طبیعي است كه درسطح زمین قرار دارد. خاک در اثر عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی از سنگ بستر در طول زمان به وجود آمده است. خواص آن در اثر اقلیم و موجودات زنده به تدریج تغییر و تکامل یافته و به یك توده فعال و زنده تبدیل گردیده است. براي آنکه خاک محیط مناسبي براي رشد گیاهان باشد باید متناسب با نوع گیاه مورد نظر تقویت و یا اصلاح گردد، زیرا خاک تأمین كننده بخش اصلی آب، عناصر غذایي، هوای مورد نیاز گیاهان بوده و محلي براي استقرار و رشد ریشه گیاهان است.
ضرورت انجام آزمون خاک
اطلاع از میزان مواد غذایی و حاصلخیزی خاک و همچنین شناسایی کمبود عناصر غذایی از عوامل مهم در کشاورزی نوین و پایدار است. ارزیابی و حاصلخیزی خاک، انتخاب کشت مناسب و مصرف متعادل کودهای شیمیایی و حیوانی سبب موفقیت در تولید بهینه محصولات کشاورزی می شود.
در این راستا از آزمون خاک به منظور تعیین وﺿﻌﻴﺖ فیزیکی ﺧﺎك (ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن، ﺑﺎﻓﺖ، اﺳﺘﺤﻜﺎم، ﺗﺨﻠﺨﻞ، ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي، زﻫﻜﺸﻲ و …) خصوصیات ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﺧﺎك (ﻻﻳﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﺎك، ﻋﻤﻖ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻻﻳﻪ ﻫﺎ، ﻣﻴﺰان ﮔﭻ و آﻫﻚ، وﺟﻮد ﻻﻳﻪ ﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻗﺎبل ﻧﻔﻮذ و … )، وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﺷﻮري و PH ﺧﺎك و ﻣﻴﺰان ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻛﻢ ﻣﺼﺮف و ﭘﺮﻣﺼﺮف ﺧﺎك و ﻏﻴﺮه استفاده نموده ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﺮ آن ﻣﻴﺰان ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﮔﻴﺎه (ﻧﻴﺎز ﻛﻮدي) ﻧﺤﻮه و زﻣﺎن ﺗﻐﺬﻳﻪ ﮔﻴﺎه، روش ﻣﻨﺎﺳﺐ آﺑﻴﺎري، انتخاب گیاه ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻛﺸﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد آزﻣﺎﻳﺶ، ﺗﻌﻴﻴﻦ گردیده و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺟﻬﺖ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف اﻗﺘﺼﺎدي ﻛﻮدﻫﺎي ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و آﻟﻲ و ارﺗﻘﺎ ﺳﻄﺢ ﻛﻤﻲ و ﻛﻴﻔﻲ ﻣﺤﺼﻮﻻت در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد.
آزمون خاک یک روش سریع، کم خرج و دقیق است و چنانچه نمونه برداری به درستی و مطابق با موارد بیان شده زیر انجام شود می توان توصیه کودی مناسب را در مورد مصرف بهینه عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف ارائه کرد.
آزمایش خاک چه چیزهایی را نشان می دهد؟
آزمایش خاک کشاورزی می تواند حاصلخیزی و سلامت فعلی خاک شما را تعیین کند. همچنین با اندازه‌گیری سطح pH و مشخص کردن کمبود مواد مغذی، آزمایش خاک می‌تواند اطلاعات لازم را برای حفظ بهینه‌ترین باروری در هر سال فراهم کند. اکثر گیاهان در خاک کمی اسیدی (6.0 تا 6.5) بهترین عملکرد را دارند. بنابراین، انجام آزمایش خاک می تواند تعیین اسیدیته فعلی را آسان تر کند تا بتوانید تنظیمات مناسب را انجام دهید. همچنین به شما این امکان را می دهد که هر گونه نقصی که ممکن است در مزرعه تان وجود داشته باشد را در قدم اول بر طرف کنید.
هر چند وقت یک یار آزمایش خاک لازم است؟
نمونه برداری از خاک را می توان در هر زمانی از سال، ترجیحا پاییز انجام داد. انجام آزمایش خاک کشاورزی اصلا کار سختی نیسنت و به راحتی انجام می شود. امروزه بسیاری از شرکت‌ها یا مراکز باغبانی خدمات آزمایش خاک را ارائه می‌دهند، شما همچننی می‌توانید آزمایش خاک را به صورت رایگان یا کم هزینه از طریق اداره محلی منطقه خود دریافت کنید. هرگز آزمایش اولیه خاک زمین کشاورزی را از دست کم نگیرید با انجام آزمایش خاک و بافت گیاهی به درستی می توانید در رابطه با وضعیت مزرعه تان تصمیم گیری کنید.
زمان مناسب انجام آزمون خاک کشاورزی
بهترین زمان براي انجام آزمون خاک، قبل از کاشت گیاه و یا قبل از شروع فصل رشد می باشد که عموما این زمان ها در فصول پائیز و یا اوایل بهار می باشند. در این ایام زارع وقت بیشتری داشته و بهتر می تواند نسبت به تهیه کودهای مورد نیاز و نیز مصرف آنها اقدام نماید.
در باغات ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻗﺒﻞ از درﺧﺘﻜﺎري ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﭼﺮاﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻨﺘﺮل و اﺻﻼح ﻣﺸﻜﻼت ﺑﺴﻴﺎر آﺳﺎن ﺗﺮ ﺑﻮده و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻳﺎ ﺧﺴﺎرت ﻛﻤﺘﺮي ﺑﺮاي ﺑﺎﻏﺪار ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارد .اﻣﺎ در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ ﺑﺎغ اﺣﺪاث ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ اواﺧﺮ زﻣﺴﺘﺎن ﺗﺎ اواﻳﻞ ﺑﻬﺎر و ﻳﺎ اواﺧﺮ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺗﺎ اواﻳﻞ ﭘﺎﻳﻴﺰ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮﻳﻦ زﻣﺎن ﺟﻬﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.
مراحل آزمایش خاك کشاورزی کدامند؟
آزمون خاک دارای چهار مرحله اساسی است که به شرح ذیل آمده است:
1. نمونه برداری
ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري اوﻟﯿﻦ و ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ﺧﺎك اﺳﺖ. زﯾﺮا 80 تا 85 درﺻﺪ ﺧﻄﺎي ﮐﻞ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺧﺎك را ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﺪ.
2. تجزیه شیمیایی (آزمایشگاهی)
بعد از اینکه فرم با کمک کشاورز تکمیل شد و نمونه تحویل گرفته شد نمونه را به آزمایشگاه انتقال داده و در آنجــا آنرا کوبیده و از الک دو میلی متری عبور داده و برای مرحله دوم یعنی تجزیه شیمیایی آماده می کنیم.
تجزیـه شیمیایی بایــد بوسیله روش های استاندارد صورت گیرد. برای اندازه گیری هر عنصر غذایی یک روش استاندارد و شناخته شده وجود دارد. مثلا فسفر خاک را با روش السن و نیتروژن را با روش کلدال، پتاسیم با روش فلیم فوتومتری و عناصر کم مصرف را با روش DTPA اندازه گیری می کنند.
3. تفسیر نتایج
مرحله ی قضاوت روی اطلاعات بدست آمده است. تفسیر نتایج آزمون خاک به روش های مختلفی می تواند انجام بشود که عبارتند از:
غلظت بحرانی و حد کفایت عناصر غذایی
غلظت بحرانی حدی از غلظت عنصر غذایی است که بالاتر از آن گیاه نسبت به مصرف کود عکس العمل نشان نمی دهد ولی پائین تر از آن، گیاه نسبت به مصرف کود عکس العمل مثبت نشان می دهد. به عبارت دیگر، غلظت بحرانی، غلظتی است که در آن حداکثر 90 تا 95 درصد عملکرد داشته باشیم. اگر غلظت از آن حد کمتر شود کاهش عملکرد و رشد مشاهده می شود. بعد از اینکه نتایج را تفسیر کردیم و داده ها به مقادیر کم، متوسط، اپتیمم(حدي از غلظت عنصر غذایي که نه کمبود دارد و نه زیادي) و زیاد طبقه بندی شدند به مرحله توصیه کودی می رسیم.
4. توصیه کودی
با استفاده از نتایج آزمایش خاک توصیه کودی را انجام می دهیم. به عنوان مثال اگر فسفر قابل جذب خاک تجزیه شده 10 میلی گرم در کیلوگرم باشد ، میزان کمبود را بوسیله ی مصرف کود می توان جبران کرد (به عنوان مثال غلظت مناسب عنصر فسفر برای رشد گیاه پامچال 15ppm یا 15 میلی گرم در کیلوگرم است) و 5 میلی گرم کمبود با مصرف کود فسفره در خاک جبران می شود.
ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺗﻮﺻﯿﻪ ﮐﻮدي ﯾﮏ ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺴـﯿﺎر ﺣـﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ اﺳـﺖ و آن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ درﺻﺪ ﻣﻮاد آﻟﯽ ﺧﺎك ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑـﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯿﺰان ﻣﻮاد آﻟﯽ ﺧﺎك، ﺗﻮﺻﯿﻪ ﮐﻮدي ﻧﯿﺰ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺑـﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻣﯿﺰان ﻣﺼﺮف ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﺮاي ﭼﻐﻨﺪرﻗﻨﺪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻮاد آﻟﯽ ﺧﺎك ﺑـﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪول شماره 1 ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ.
ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد ﻣﻘﺪار ﮐﻮد ﻣﺼﺮﻓﯽ ﺑـﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻮاد آﻟﯽ ﺧﺎك ﺗﺎ ﺣـﺪ ﺛﻠﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳـﺖ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ اﻗﺘﺼﺎدي و از ﻧﻈﺮ ﺣﻔﻆ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از آﻟﻮده ﺷﺪن آب ﻫﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺣـﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ اﺳـﺖ. ﺑـﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺑـﺎ اﺳــﺘﻔﺎده از ﮐﻮدﻫﺎي آﻟﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻧﯿﺎز ﻏﺬاﯾﯽ ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از ﻋﻨﺎﺻﺮ را ﺗﺄﻣﯿﻦ و ﻫﻢ زﻣﺎن ﺷـﺮاﯾﻂ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺧﺎك را ﻧﯿﺰ ﺑﻬﺒـﻮد ﺑﺨﺸـﯿﺪ. اﻧﺠﺎم ﺗﻮﺻﯿﻪ ﮐﻮدي ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺧﺎك، آب و ﮔﯿﺎه ﻧﺘﺎﯾﺞ دﻗﯿﻘﺘﺮي ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارد.
ﻣﺼﺮف ﺻﺤﯿﺢ ﮐﻮدﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮔﯿﺎﻫﺎن زراﻋﯽ و ﺑﺎﻏﯽ، ﻏﻨﯽ ﺷﺪن ﻣﺤﺼﻮﻻت و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ارﺗﻘﺎء ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ وﻟﯽ ﻣﺼﺮف ﻏﯿﺮﻋﻠﻤﯽ آن ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ ارزش ﮐﯿﻔﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت، اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺠﻤﻊ آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎ در ﮔﯿﺎه، ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ، ﮐﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد و ﺻﺪﻣﺎت ﺟﺪي ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد.
ﻣﺎده آﻟﯽ ﺧﺎك ﺑـﺨﺶ ﮐﻮﭼﮑﯽ از ﻣﻮاد ﺟﺎﻣﺪ ﺧﺎك را در ﺧﺎك ﻫﺎي ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺗﺸــﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﺪ. اﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً در ﺗﻤﺎم ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت و رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﺧﺎك ﺗﺄﺛﯿﺮ دارد. ﻗﺴﻤﺖ اﺻﻠﯽ و ﺑـﺎ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺎده آﻟﯽ ﺧﺎك را ﻫﻮﻣﻮس ﺗﺸــﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﺪ. ﻫﻮﻣﻮس ﭘﺎﯾﺪارﺗﺮﯾﻦ ﻗﺴــﻤﺖ ﻣﺎده آﻟﯽ ﺧﺎك اﺳــﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ و ﺟﺎﻧﻮري اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺧﺎك ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽ ﻣﺎﻧﺪ.
ﻫﻮﻣﻮس ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣـﻈﻪ اي ﺑـﺮ ﺟﺬب و ﻧﮕﻬﺪاري آب و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ، ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺮاي ﮔﯿﺎه (به وﯾﮋه ﻧﯿﺘﺮوژن و ﻓﺴﻔﺮ)و واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺧﺎك دارد. ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺧﺎك و ﺗﻮزﯾﻊ اﻧﺪازه ﻣﻨﺎﻓﺬ ﺧﺎك، ﺟﺮﯾﺎن آب و ﺗﻬﻮﯾﻪ در ﺧﺎك و دﻣﺎي ﺧﺎك ﻫﻤﮕﯽ از وﺟﻮد ﻣﺎده آﻟﯽ و ﮐﻢ و ﮐﯿﻒ آن ﻣﺘﺄﺛﺮ ﻣﯽ ﺷـﻮد. ﺑﻨﺎﺑــﺮاﯾﻦ، در ﺗﻤﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﯾﺎد ﺷﺪه ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي و داﻧﺴﺘﻦ ﻣﻘﺪار ﻣﺎده آﻟﯽ در ﺧﺎك ﭘﯿﺶ ﻣﯽ آﯾﺪ.
مطلب مرتبط:
“معرفی 9 روش آزمایش خاک سریع و راحت”
“نمونه برداری خاک چیست و چرا این کار را انجام می دهیم؟”
ﺧﺎك ﻫﺎي ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺧﺸﮏ و ﻧﯿﻤﻪ ﺧﺸﮏ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ داﺷﺘﻦ اﻗﻠﯿﻢ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ، ﺑﻪ ﻃﻮر ذاﺗﯽ از ﻧﻈﺮ ﻣﯿﺰان ﻣﻮاد آﻟﯽ ﻓﻘﯿﺮ ﺑﻮده و ﺣﺎﺻﻠﺨﯿﺰي و ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺖ آب ﭘﺎﯾﯿﻨﯽ دارﻧﺪ. ﺧﺎﮐﯽ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮ از دو درﺻﺪ ﻣﺎده آﻟﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﯽ ﺗﻮان ﺧﺎﮐﯽ ﺿﻌﯿﻒ از ﻧﻈﺮ ﺣﺎﺻﻠﺨﯿﺰي ﺑﻪ ﺷﻤﺎر آورد و اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺧﺎك ﻫﺎي اﯾﺮان ﮐﻤﺘﺮ از ﻧﯿﻢ درﺻﺪ ﻣﺎده آﻟﯽ دارﻧﺪ.
ﺧﺮد ﮐﺮدن و ﺗﻮزﯾﻊ ﺑﻘـﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ در ﺳــﻄﺢ ﻣﺰرﻋﻪ، رﻋﺎﯾﺖ ﺗﻨﺎوب زراﻋﯽ، ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺳﻮزاﻧﺪن ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ، اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺧﺎﮐﻮرزي ﺣـﻔﺎﻇﺘﯽ، اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﮐﻤﭙﻮﺳﺖ و ، ﻟﺠﻦ ﻓﺎﺿﻼب ، ﻣﺼﺮف ﮐﻮدﻫﺎي آﻟﯽ (ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﻮاع ﮐﻮدﻫﺎي داﻣﯽ ورﻣﯽ ﮐﻤﭙﻮﺳﺖ) و زﯾﺴﺘﯽ در ﺗﻠﻔﯿﻖ ﺑﺎ ﮐﻮدﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺎده آﻟﯽ ﺧﺎك ﺳﺒﺐ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺑـﻪ ﻫﻢ ﺧﻮردن ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و اﺻﻼح ﺧﺎك، ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ، اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي زﯾﺴـﺘﯽ ﺧﺎك، اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﺼﺮف آب و ﺳﻤﻮم و ﮐﻮدﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ، ﺑﻬﺒﻮد ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮔﯿﺎﻫﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘـﺎوﻣﺖ ﮔﯿﺎه ﺑـﻪ ﺗﻨﺶ ﻫﺎي زﯾﺴﺘﯽ و ﻏﯿﺮزﯾﺴﺘﯽ، ﮐﺎﻫﺶ ﻏﻠﻈﺖ آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎ در ﮔﯿﺎه و ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ، ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ، اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻮان ﻋﻤﻠﮑﺮد و ﺳـﻼﻣﺖ ﺧﺎك، ﮔﯿﺎه و اﻧﺴـﺎن ﻣﯽ ﺷـﻮد.
ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ روش در ﺳﻄﺢ وﺳﯿﻊ انتظار ﻣﯽ رود ﮐﺎﻫﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي در ﻣﺼﺮف ﮐﻮدﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ در ﮐﺸﻮر ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﺧﻮد ﮔﺎﻣﯽ ﺑﻠﻨﺪ در راﺳﺘﺎي ﺣﻔﻆ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ و رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﮐﺸﺎورزي ارﮔﺎﻧﯿﮏ و ﭘﺎﯾﺪار ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد.
شما آزمایش خاک هم انجام میدید؟
بله برای انجام آزمایش خاک کشاورزی تماس بگیرید.