آفت مینوز که به شکل پروانه مینوز می باشد، همه ساله خسارت زیادی را به مرکبات وارد می کند. در نواحی گرمسیر در تمام طول سال و در مناطق شمالی از اواخر بهار تا اواخر پاییز فعالیت دارد. و سالیانه 8 الی 12 نسل از این آفت می تواند وجود داشته باشد.
این حشره معمولا تخت خود را در سطح زیرین برگ ها قرار می دهد و تخم ها می توانند سرمای زمستان را در زیر برگ های خشک دوام بیاورند.
آفت مینوز معمولا از برگ ها و نهال های درختان جوان تغذیه می کنند.
طول دوره رشد این آفت از 2 تا 8 هفته متغیر است و پس از تبدیل شدن به حشره کامل طول عمر چندانی ندارند. اول از همه تخم لاروها در زیر برگ ها دالان هایی ایجاد می کنند و 5 الی 20 روز تبدیل به شفیره می شوند. دوران شفیرگی از یک هفته تا 20 روز متغیر است و سپس تبدیل به حشره کامل خواهد شد.
مشخصات آفت مینوز
رنگ حشره کامل این آفت خاکستری است.
رنگ بال هایش زرد کمرنگ با تعدادی نوار سیاه می باشد.
لاروهای پروانه مینوز کشیده و بند دار است.
رنگ لارو ها سفید مایل به سبز است و از برگ ها و شاخه های جوان تغذیه می کند و تا انددازه آن تا حدودا 3 میلی متر خواهد شد.
خسارات و علائم آفت مینوز
بیشترین تاثیر این آفت بر روی درختان جوان و نهال های زیر 5 سال است.
به این صورت که برگ ها به سمت بالا چین می خورد و پیچیده میشود همچنین زرد و خشک می شود و نهایتا به طور کامل از بین میرود و ریزش می کند.
حمله این آفت موجب کاهش فرایند رشد در گیاه می شود و اگر جلوی بیماری گرفته نشود به کل درخت را از میان میبرد، درختان قدیمی قدرت بالاتری دارند و در برابر این آفت مقاومت می کنند.
پیشگیری و مبارزه با آفت مینوز
کاشت انواع مقاوم در هر منطقه
آبیاری منظم و تحریک گیاه به جوانه زنی بیشتر و رشد سرشاخه ها با کوددهی مناسب
هرس شاخه های آلوده در زمستان می تواند موثر باشد
رعایت بهداشت باغی از همه لحاظ
حذف به موقع پاجوش هاف نرک ها و جوانه های دیر هنگام
سمپاشی گیاه بعد از دیدن اولین علائم با استفاده از سموم کنفیدور و ورتمیک به اندازه 0/5 در هزار طبق تحقیقات پژوهشگران کشاورزی توصیه می شود.
همچنین حشره کش های کالپیسو به میزان 0/2 در هزار و دیمیلین به میزان 0/5 در هزار موثر است. در اوج گرمای تابستان به دلیل عدم جوانه زنی مناسب گیاه از سمپاشی خودداری شود بهتر است.
توجه: بهترین ساعت سمپاشی, ساعت خنک روز است.
کنترل بیولوژیکی با استفاده از انواع گونه های زنبورهای پارازیتویید؛ گزارشات نشان داده است که همه ساله در استان های جنوبی حدود 93 درصد و استان های شمالی حدود 44 درصد، طی مراحل رشد آفت آن را پارازیته می کنند.
استفاده از تله های فرمونی جنسی که یک روش بیولوژیکی برای پیش آگاهی از زمان و میزان حمله آفت مینوز می باشد. برای هر کنترل هر هکتار باغ 1 تله مناسب است به این ترتیب که چنانچه بیش از 2 حشره توسط تله در شب شکار شود کشاورز بایستی برای کنترل آفت اقدامات لازم را انجام دهد.
به گزارش زیست آنلاین از ایسنا، دکتر مجید جوانمرد، سرپرست پژوهشکده کشاورزی در این رابطه گفت: در راستای توسعه مرکز بهینه‌سازی پرورش حشرات مفید و کنترل بیولوژیک، قرارداد طرح پژوهشی در ارتباط با کنترل آفت مینوز مرکبات در صندوق حمایت از فناوران و پژوهشگران کشور تصویب شده و با مدیریت اجرایی دکتر مریم عطاپور انجام میشود.
جوانمرد اظهار کرد: این آفت یکی از مهمترین آفات مرکبات دنیا و کشور است که بویژه در سال‌های اخیر باغات جوان و نهالستان‌ها را به شدت دچار خسارت کرده و به طور میانگین هفته‌ای یک‌بار سمپاشی علیه آن صورت می‌گیرد.
بر اساس این گزارش، عقیم سازی مینوز برای نخستین بار در دنیا به اجرا درمی‌آید و در فاز اول طرح پرورش انبوه این آفت و در فاز بعدی کنترل آن با روش‌های غیرشیمیایی مدنظر است.