انگور گیاهی بسیار قدیمی است که قدمت آن به مصریان باستان و 5000 سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد. مبدا اصلی گیاه انگور آسیای صغیر و ایران است و انواع آن در این مناطق کشت می شود.
این میوه به دو نوع دانه دار و بی دانه تقسینم می شود و انواع گوناگون آن از لحاظ رنگ حبه ها به چهار دسته: 1. انگور سیاه 2. انگور قرمز 3. انگور زرد 4. انگور سبز تقسیم بندی می شود.
گیاه انگور به صورت بوته ای رونده است و می تواند به هر چیزی آویزان شود. و همچنین انگور گیاه حساس به دمایی نیست، در برابر سرما مقاومت بالایی دارد و تحمل سرمای بین 15- و 40+ درجه را داراست. گیاه انگور حتی قابلیت رشد در اکثر خاک ها را دارد و در برابر اکثر محدودیت های خاک نظیر قلیائیت، شوری و آهک تا حدود زیادی مقاوم است. لازمبه ذکر است که خاک انگور باید زهکشی مناسبی داشته باشد و ترجیحا پر آب و سنگین نباشد.
با توجه به شرایط اقلیمی، گیاه انگور یکی ازمهم ترین محصولات باغی ایران است. اگرچه کشت انگور از گذشته تا کنون در ایران رواج داشته است ولی در مسائل مربوط به کاشت، داشت و برداشت با روش های پیشرفته تفاوت زیادی دارد. کاشت بهینه گیاه انگور علاوه بر درآمد زایی برای کشاورزان بر ارز آوری و توسعه اقتصادی صادرات غیر نفتی کشور نیز موثر است.
امروزه در اکثر کشورهای تولید کننده انگور از روش داربستی که بسیار هم متداول است برای پرورش انگور استفاده می شود. اما در ایران کشاورزان همچنان از سیسیتم های سنتی استفاده می کند.
برای بالا بردن عملکرد در واحد سطح و کیفیت باغات انگور می توان با تکیه بر سیستم های نوین مانند سیستم های داربستی، کشت و بهره برداری از انگور را به اکثریت رساند.
قبل از انتخاب نوع سیستم تاکداری، نوع انگور، شرایط آب و هوایی منطقه رشد انگور، رطوبت، نور خورشید و غیره را باید مد نظر قرار دهند تا بتوانند ارتفاع داربست ها را به درستی انتخاب کنند.
به عنوان مثال در مناطقی که گرمای تابستان شدید است، داربست باید از زمین فاصله بیشتری داشته باشد تا با انعکاس گرمای زمین برگ ها دچار سوختگی نشوند.
تفاوت روش سنتی و داربستی
- آماده کردن یک تنه راست درخت انگور باعث می شود که آب و هوا و عناصر مغذی بهتر و مستقیم هدایت شوند.
- کنترل علف های هرز و هرس کردن در حالت ایستاده راحت تر می باشد و متعاقبا خسارات باغات نیز کمتر حواهد شد. البته در حالت ایستاده از هرس مکانیکی نیز می توان استفاده نمود.
- در روش سنتی و خوابیده تراکم آفات زیادتر است و برای مقابله با آفات بهتر است که باغات انگور به صورت ایستاده باشند. کاهش آفات منجر به کاهش هزینه و افزایش عملکرد محصول می شود.
- در سیستم داربستی شاخه های بارور و میوه ها بر روی سیم ها هدایت می شوند و نور کافی دریافت می کنند. معمولا در کشت داربستی از 1 الی 3 سیم استفاده می شود وهمچنین می توان شاخه ها را بر روی موقعیت های مختلف قرار داد.
- در کشت سنتی و خوابیده نبود نور و حرارت کافی سبب کاهش کیفیت محصول می شود. با دریافت نور خورشید میوه انگور سریع تر می رسد و شیرین تر می شود.
- یکی از اهداف اصلی در استفاده از روش داربستی حذف سایه بیش از حد است که از بیماری های انگور جلوگیری می کند.
- در حالت ایستاده شاخه های در خت انگور فضای بیشتری دارند و شرایط محیطی مناسب آن ها سبب به ثمر رسیدن جوانه های بیستری می شود.
- همچنین در حالت ایستاده امکان بهره مندی از روش آبیاری قطره ای وجود دارد که در مقایسه با روش سنتی مصرف آب به شدت کاهش می یابد و عملکرد افزایش می یابد.
- رطوبت بیش از حد باعث بیماری هایی مانند کپک و پوسیدگی خاکستری می شود. استفاده ار روش آبیاری قطره ای در مقایسه با آبیاری غرقابی از شیوع بیماری های ناشی از رطوبت بالا نیز جلوگیری می کند.
در ادامه گزارش خبرگزاری صدا و سیما در گفتگو با آقای حاتمی، کشاورز مرودشتی را می بینیم که از کاهش میزان آبدهی و سایر مزیت های روش داربستی نسبت به روش سنتی سخن می گوید.
به طور کلی مزیت های سیستم داربستی را به شرح زیر می توان بر شمرد؛
استفاده از این روش سبب تسهیل در مکانیزاسیون عملیات باغذاری مانند هرس، سمپاشی، کودپاشی، آبیاری و همچنین برداشت انگور می باشد. به دنبال آن کاهش چشمگیر هزینه های مربوط به داشت از جمله مزایای کاشت انگور به روش داربستی است.