مگس میوه مدیترانه ای از زیان بارترین آفات کشاورزی به حساب می آید. این آفت به دلیل تنوع در میزبانی انواع گیاهان، بسته به شرایط آب و هوایی هر منطقه به یک یا چند نوع میوه بیش از بقیه آسیب وارد می کند.
آفت مگس میوه مدیترانه ای به بیش از 250 گونه گیاه از انواع میوه های درختی، بوته ای و انواع سبزی و صیفی حمله می کند.
طبق مطالعات انجام شده در ایران حضور آفت مگس مدیترانه ای تا 5 نسل در سال گزارش شده است.
زیست شناسی
بالهای حشره کامل دارای نوارهای زرد، قهوه ای و سیاه می باشد.
مگس های نر دارای دو موی بلند در جلوی پیشانی هستند.
مگس های ماده دارای تخم های ریز در انتهای شکم هستند.
در قسمت پشتی قفسه سینه حشره مگس مدیترانه ای، لکه های سیاه درشت و براقی وجود دارد که توسط نوارهای زرد و سفید از هم جدا می شوند.
خسارت
مگس میوه مدیترانه ای برحسب شرایط مطلوب در قسمت بالایی میوه های زیر به ترتیب تخم ریزی می کنند:
1.میوهای نارج باقی مانده از سال قبل 2.هلو 3.گلابی 4.انجیر 5.خرمالو
پس از آنکه لاروها از تخم بیرون می آیند از پوست و گوشت میوه تغذیه می کنند و موجب فساد و لهیدگی آن می شوند.
باعث می شود که میوه های آلوده به آفت عمولا پیش از موعد برسند و از درخت بریزند.
لارو ها از 9 تا 50 روز با سوراخ کردن پوست میوه از آن خارج می شوند و در خاک تبدیل به شفیره می شوند.
پرواز حشرات تا شعاع بیست کیلومتری از مهم ترین دلایل انتشار آفت می باشد.
کنترل و مبارزه
در مناطق مستعد به حضور آفت مگس میوه مدیترانه ای، کشاورزان باید به صورت منظم از باغ ها، مزارع و گلخانه ها بازدید کنند و هر گونه علامت و ریزش مشکوک را در نظر بگیرند.
به کارگیری تله فرمونی نیز برای کنترل آفت مگس میوه مدیترانه ای کاربرد دارد.
راه حل دیگر برای ردیابی و پایش این آفت در مناطق کشت، آویزان کردن بطری نوشابه حاوی مایع سراتراپ بر روی درختان است.
در صورت استفاده تعداد تله حاوی سرتراپ بین 70 الی 200 در هکتار با توجه به شرایط موجود منطقه توصیه می شود.
کنترل زراعی و بهداشتی
- جمع آوری و دفن میوه های آلوده در عمق 50 سانتی متری خاک
- شخم خاک مزارع، باغات و غیره در طول فصول سرد سال
- برداشت به موقع میوه های رسیده
- بهتر است برخی از میوه ها مانند خرمالو، شلیل و هلو قبل از رسیدن برداشت شوند.
کنترل بیولوژیکی
استفاده از روش جلب حشرات نر، توسط جلب کننده های فرمونی تری مدلور کارساز است. حدود 50 تله د هر هکتار توصیه می شود.
کنترل شیمیایی
قرار دادن طعمه مسموم با سراتراپ و یا پروتئین هیدرولیزات در یک طرف از درختان و به صورت یک ردیف در میان.
برای تهیه یک لیتر محلول سمی به پروتئین هیدرولیزات 3 درصد، مالاتیون 2 در هزار و آب احتیاج است.
اگر درمنطقه مورد نظر بارندگی اتفاق می افتد و موجب شسته شدن طعمه ها می شود، لازم است پس از هر بارندگی طعمه گذاری تکرار شود.
همچنین در منطق گرمسیری به دلیل دمای بالا و تبخیر طعمه ها بهتر است طعمه ها به تناوب زودتری تجدید شوند.
زمان توصیه شده برای شروع طعمه پاشی به محض شروع روند افزایش؛ یعنی مشاهده روزانه 2 الی 3 مگس در تله می باشد.
در منطقه مورد نظر نصب تله فرمولی برای کنترل عملیات مبارزه لازم است به این ترتیب که در صورت کاهش تعداد آفات طعمه پاشی متوقف شود.
توصیه می شود تمای اقدامات لازم به صورت تلفیقی و هم زمان اتفاق افتد.