علف ها هرز کلزا علاوه بر رقابت بر سر نور، آب و مواد غذایی موجب پایین آمدن کیفیت روغن و کنجاله نیز می شوند. وجود علف های هرز هم خانواده با کلزا مانند خردل وحشی به شدت مشکل زاست. بنابراین برای بهبود کیفیت محصول کلزا مقابله با علف های هرز امری بسیار با اهمیت است.
بیشتر علف هاي هرز در کاشت کلزا شامل خردل وحشی، شلمی، خاکشیر، ازمک، کاهوك، تربچه وحشی، کنگر وحشی، ماشک، جعفري وحشی و انواع باریک برگها شامل گندم، جو، جو وحشی، یولاف و فالاریس می باشند.
خسارت
همانطور که پیش از این اشاره شد علف های هرز رقیب محصولات کشاورزی به حساب می آیند. رقابت آن ها علاوه بر تغذیه از مواد مغذی خاک شامل افزایش شیوع آفات و بیماری ها نیز می شود. بدین صورت که از طریق میزبان شدن برای برخی از آفات و بیماری موجب افزایش خسارت می شوند. بهتر است جهت کنترل علف های هرز کلزا اقدام به موقع و اصولی صورت گیرد.
کنترل و مبارزه
کنترل بهداشتی و زراعی
دقت در کاشت بذور خالص و عاری از هرگونه علف هرز مهم است.
یکی دیگر از راه های اولیه برای کاهش علف های هرز، آبیاری زمین پیش از کشت است، به این ترتیب که زمین آبیاری می شود و پس از رشد علف های هرز با استفاده از دیسک و شخم عمیق و علف کش های عمومی مانند رانداپ و گراماکسون اقدام به از بین بردن آن ها نمود.
رعایت تراکم کشت به اندازه سبب جلوگیری از رشد علف های هرز در کنار کلزا خواهد شد.
کنترل شیمیایی
سموم علف کش جهت کنترل شیمیایی علف های هرز کلزا به دو دسته قبل از رویش علف هرز و بعد از رویش علف هرز تقسیم بندی می شوند؛
کنترل قبل از رویش علف هرز کلزا
استفاده از علف کش های عمومی مانند گلایفوزیت با نام تجاری رانداپ و پاراکوات با نام تجاری گراماکسون قبل از کشت کلزا بر روی خاک مرطوب کارساز است.
به این صورت که بعد از سمپاشی با استفاده از شخم عمیق تا 10 سانتی متر با خاک زیرین محلوط شود. اگر خاک مزرعه خشک باشد بهتر است بعد از سمپاشی آبیاری صورت گیرد. این عمل به میزان یک تا دو نوبت نیاز است.
علف کش تریفلورالین با نام تجاری ترفلان 48 درصد EC برای کنترل علف های هرز کلزا در مرحله جوانه زدن به میزان 2 الی 2/5 لیتر در هکتار کاربرد دارند. این علف کش بر روي اکثر گرامینه ها مؤثر بوده و علیه تعدادي از علفهاي هرز پهن برگ نیز تاثیر می گذارد.
علف کش بوتیزان استار (متازاکلر+کوئین مراک) 41/6 درصد SC جهت کنترل طیف گسترده ای از علف های هرز باریک برگ و پهن برگ در مزراع کشت کلزا استفاده می شود.
این علف کش قادر است علف های هرز هم خانواده مانند خردل وحشی، خاکشیر تلخ و معمولی، کیسه کشیش، چچم، دم روباهی، فالاریس و غیره را کنترل کند.
توصیه می شود تا 2 روز بعد از کاشت کلزا و قبل از جوانه زدن آن به میزان 2 الی 2/5 لیتر در هکتار در خاک های مرطوب استفاده شود، چنانچه خاک خشک باشد بلافاصله باید آبیاری شود.
کنترل پس از رویش علف هرز کلزا
یکی از معمول ترین علف کش ها علف کش کلرپیرالید با نام علمی لونترال برای مبارزه با دسته وسیعی از علف های هرز مانند علف های هرز خانواده بقولات، کمپوزیته، چتریان، هفت بندها، تاتوره، سیاده دانه، تاج ریزی، پنیرک و غیره مناسب است.
توصیه می شود این علف کش را به میزان 600 الی 800 سی سی به همراه 200 الی 300 لیتر آب در مرحله 2 برگی حقیقی تا قبل از تشکیل جوانه هاي گل و گلدهی، پس از رویش علف های هرز استفاده شود. این سم قادر است علف های هرز پهن برگ را کنترل کند.
زراعت هاي سیب زمینی، آفتابگردان، یونجه، سویا، انواع نخود، لوبیا و کاهو به این سم فوق العاده حساس هستند. بنابراین نباید این محصولات را حداقل یکسال بعد از مصرف لونترال کشت نمود.
استفاده از سموم زیر نیز در جهت کنترل علف های هرز کلزا توصیه می شود:
- نابواس با نام تجاری ستوکسیدیم 12/5 درصد EC به میزان 3 لیتر در هکتار در مرحله 3 الی 6 برگی علف های هرز باریک برگ
- پنترا با نام تجاری کوییزالوپ پی تفوریل 4 درصد EC به میزان 1/5 لیتر در هکتار در مرحله 3 الی 6 برگی علف های هرز باریک برگ
- فوکوس با نام تجاری سیکلوکسیدیم 10 درصد EC به میزان 2 لیتر در هکتار در مرحله 3 الی 6 برگی علف های هرز باریک برگ
- گالانت با نام تجاری هالوکسی فوپ اتوکسی انیل 12/5 درصد EC به میزان 2 لیتر در هکتار در مرحله 3 الی 6 برگی علف های هرز باریک برگ
- گالانت سوپر با نام تجاری هالوکسی فوپ آر متیل 10/8 درصد EC به میزان 0/5 الی 0/7 لیتر در هکتار در مرحله 3 الی 6 برگی علف های هرز باریک برگ
- واچ با نام تجاری کلوپیرالید 30 درصد SL به میزان 0/8 لیتر در هکتار برای علف های هرز پهن برگ
نکته
اگر ممکن است میانگین دمای شبانه روز به کمتر از 10 الی 12 درجه سانتیگراد برسد از علف کش نابواس استفاده نشود.
علفکش گالانت و فوکوس در دمای کمتر از 5 درجه سانتیگراد استفاده نشود.
دقت شود که علفکش هاي نابواس، گالانت سوپر، گالانت و فوکوس فقط علف هاي هرز باریک برگ کلزا را کنترل می کنند.